درد پستان به طور معمول ناشی از ضربه هایی که به سینه وارد شده ، کیست پستان یا تومورهای خوش خیم و بدخیم سینه ، اتفاق می افتد. ماستالژی از مشکل های شایع در بین بانوان به شمار می رود. به صورتی که از هر ده خانم هفت نفر از آن ها این درد را تجربه نموده است. به طوری که حدود ده درصد از بانوان ، درد متوسط تا شدید سینه را حداقل در پنج روز از ماه تجربه نموده و در برخی موارد طی دوران قاعدگی این درد شدید بروز می کند. همچنین خانم هایی که یائسه شده اند ، امکان دارد دچار درد سینه بشوند. البته لازم به ذکر است که این علائم در خانم های جوان و حوالی یائسگی بیشتر است. در صورتی که درد شدت داشته باشد ، می تواند زندگی فرد و انجام فعالیت های روزانه ی وی را تحت تاثیر قرار بدهد. این که درد در ناحیه سینه به تنهایی نشانه ای از سرطان سینه باشد ، بسیار کم است و تنها در 2 تا 7 درصد از بانوان ، درد در ناحیه پستان ممکن است نشانه سرطان پستان باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر ، مطالعه این مقاله از خیریه بی سی پی آی ، موسسه پیشگیری از سرطان سینه در تهران به شما پیشنهاد می شود.
چرا درد پستان اتفاق می افتد ؟
در اکثر موارد تعیین دلیل درد پستان به طور دقیق امکان پذیر نیست ، ولی علت های احتمالی شامل تاثیرات مواردی از قبیل موارد زیر می باشد :
- هورمون ها : در صورتی که درد سینه به طور دوره ای اتفاق بیفتد و با قاعدگی ارتباط داشته باشد ، احتمالاً مربوط به هورمون های جنسی است.
- عوامل ساختاری : مشکل های آناتومیکال و ساختاری در سینه ممکن است به درد منجر بشود ، اما در اکثر موارد این درد دوره ای نیست. عواملی مانند ضربه ، کیست ، جراحی های گذشته ممکن است باعث بروز درد شوند. برای مثال امکان دارد اختلالی در عضلات یا قفسه سینه ، قلب و … باعث انتشار درد در سینه بشود.
- اختلال در تعادل اسید چرب : این اختلال امکان دارد درون سلول ها رخ دهد و حساسیت بافت پستان ها را به هورمون بالا ببرد. این نظریه بر این اساس است که در برخی موارد استفاده از مکمل هایی که دارای گامالینولییک اسید هستند ، منجر به کم شدن درد شوند. این ماده یک نوع اسید چرب است.
- مسائل روانی خلقی: شایع ترین دلیل بهم ریختن میزان هورمون ها در بدن مسائل خلقی است. بانوانی که دچار اختلال اضطرابی و یا افسردگی هستند دچار دردپستان می شوند.
- دارو ها : مصرف بعضی دارو های هورمونی ، داروهای درمان ناباروری و یا ضد بارداری ، ممکن است باعث ایجاد درد در سینه ها بشوند. درمان با پروژسترون یا استروژن احتمال دارد تا بافت سینه راحساس یا دچار درد کند. مصرف برخی دارو های ضد افسردگی ، مانند فلوکستین و سترالین ، نیز گاهی درد را ایجاد خواهد نمود.
- اندازه ی پستان : بانوانی که اندازه سینه های شان بزرگ است ، گاهی دردهای غیر دوره ای را تجربه خواهند کرد. در این موارد جراحی ماموپلاستی ( جراحی کوچک کردن سینه ) موثر خواهد بود.
در صورتی که فرد درد غیر قابل توجیهی داشته باشد که در روند زندگی وی اختلال ایجاد کرده باشد و به هر علتی دچار نگرانی در رابطه با ابتلا به سرطان سینه باشد ، توصیه می شود تا به پزشک خوب در تهران یا سایر شهرها مراجعه نماید.
فیلم توضیحات دکتر محمد هادیزاده درباره ابتلا به سرطان. چقدر از نحوه شکل گیری سرطان میدانید ؟
ویژگی دردهای غیر دوره ای پستان
- دردهای غیر دوره ای دارای مشخصه های خاص خود هستند که در زیر توضیح خواهیم داد :
- به دوره قاعدگی ارتباطی ندارد.
- درد حالت فشار را به همراه دارد و با درد سوزش نیز احساس می شود.
- امکان این که درد پایدار و متناوب باشد ، وجود دارد.
- به طور معمول درد به صورت یک طرفه می باشد و امکان دارد به بقیه قسمت های پستان نیز منتشر گردد.
- معمولاً خانم هایی که یائسه شده اند را تحت تاثیر قرار داده و بیشتر افراد را تا 40 یا 50 سالگی تحت تاثیر قرار می دهد.
ویژگی های دردهای دوره ای پستان
در برخی مواقع مشخصه های درد پستان ، معرف دردهای دوره ای در پستان می باشد. این درد ها به طور معمول شامل موارد زیر است :
- احساس ناراحتی که واضح نباشد. در واقع سنگینی یا درد در ناحیه سینه وجود دارد.
- به طور معمول تورم یا توده به همراه دارد.
- غالباً درد دو طرفه است و اکثر قسمت های بالایی خارجی سینه دچار درد شده و احساس درد به سمت زیر بغل تیر می کشد.
- درد معمولاً در طی 15 روز قبل از قاعدگی تشدید می شود و بعد از آن کاهش می یابد.
- به طور معمول بانوان را در سن 20 الی 30 سالگی در گیر نموده و ( در سال های قبل از یائسگی ) و حوالی سن 40 که برخی از زنان به دوران یائسگی نزدیک می شوند ، دردهای دوره ای بروز می کند.
- به طور کلی باید گفت احساس درد داشتن در سینه ها ارتباط مستقیمی با دوره های قاعدگی دارد.
برای درمان درد پستان چه باید کرد ؟
در ابتدا لازم است تا علت بروز درد بررسی شود و دلیل زمینه ای آن برطرف گردد. با در نظر داشتن مسائل روانی و جسمی که دارای الویت بالایی در بررسی می باشد ، در مرحله بعد استفاده از لباس زیرهای مناسب که فشاری به بافت ها وارد نکند و حمایت مورد نیاز از بافت پستان را نیز ایجاد نماید و تغییر شیوه پیشگیری از بارداری ایده مناسبی برای کنترل درد پستان است.
ارزیابی درد پستان چگونه انجام می شود ؟
ارزیابی درد پستان ، به چهار روش انجام می گیرد. معاینه بالینی توسط پزشک در تهران که بافت سینه و غدد لنفاوی و اندام های مرتبط مانند قلب ، ریه ، قفسه سینه و شکم را مورد بررسی قرار می دهد. همچنین سوابق بیماری و دارو های مصرفی نیز بررسی خواهد شد.
ماموگرافی
در صورتی که کیست ، توده بافت مشکوک و یا غیر طبیعی در بافت پستان رویت گردد ، امکان دارد نیاز به انجام ماموگرافی باشد. در حالت کلی بیشتر در بانوان بالای 30 سال که زایمان نیز داشته اند ، انجام ماموگرافی توصیه می گردد. ماموگرافی سینه یکی از راه های تشخیص بیماری های پستان می باشد. به عکس برداری از پستان ها توسط اشعه ایکس ماموگرافی گفته می شود. ماموگرافی یک عکس رادیوگرافی ساده از پستان است و هدف اصلی از انجام ماموگرافی شناسایی زود هنگام سرطان سینه می باشد. نتیجه ماموگرافی سینه در هیچ کجای دنیا تشخیصی قطعی نبوده و نباید فقط بر اساس آن قضاوت نمود. ماموگرافی سینه به تنهایی قادر به تشخیص سرطان پستان در منطقه غیر طبیعی نخواهد بود و در صورت مشکوک بودن به سرطان سینه ، سایر تصویر برداری ها یا بیوپسی از پستان صورت می گیرد.
سونوگرافی
پس از معاینه ، در صورت نیاز در بانوان زیر 30 سال از سونوگرافی استفاده می شود که برای بررسی تو پر یا تو خالی بودن کیست ها در داخل سینه مورد استفاده قرار می گیرد. زمان مناسب برای سونوگرافی سینه موقعی است که عادت ماهیانه خانم ها تمام شده باشد. انجام سونوگرافی پستان در بانوان تمام سنین امکان پذیر است. از سونوگرافی برای اهداف درمانی همچون بیوپسی از توده و تخلیه کیست نیز استفاده می شود.
بیوپسی
توده هایی که مشکوک باشند یا دارای بافت غیر طبیعی باشند ، با انجام نمونه برداری از بافت سینه ، با هدف تشخیص به پاتولوژی فرستاده می شوند. بیوپسی سینه به معنی برداشتن نمونه کوچکی از بافت سینه در محل ضایعه است که به چهار روش قابل انجام می باشد. انتخاب روش به مراحل مختلف پیشرفت بیماری ، وجود امکانات مراکز درمانی ، مهارت و تجربه جراح سرطان سینه بستگی دارد.
انواع درد پستان
درد پستان به دو دسته زیر تقسیم بندی می شود :
درد ادواری : بیشتر دردهای پستان مربوط به این نوع می باشند. این درد در طول عادت ماهیانه و بر اثر تغییرات هورمونی ایجاد می شود و اغلب دو هفته قبل از عادت ماهیانه شدت پیدا می کند. درد پستان در خانم های 20 تا 40 ساله بیشتر شایع است. محل بروز این درد معمولا در سطح بالای بیرونی هر دو سینه و در برخی موارد نواحی زیر بغل می باشد.
درد غیر ادواری : این نوع درد بعد از یائسگی اتفاق می افتد و کاملا از عادت ماهیانه متمایز است. درد سینه از نوع غیر ادواری با سوزش و سفتی پستان ها همراه می باشد.
علت ایجاد درد پستان چیست ؟
- کیست پستان : کیست ها در واقع کیسه هایی پر از مایع هستند که در دوران عادت ماهیانه رشد می کنند و اغلب بعد از یائسگی از بین می روند. برخی کیست ها سفت و برخی نرم هستند و ممکن است موجب درد در پستان ها شوند.
- برخی داروها : مصرف بعضی از داروها نظیر انادرول ، کلرپرومازین ، اسپیرونولاکتون ( الداکتون ) ، داروهای ناباروری ، داروهای ضد افسردگی و داروهای پیشگیری از بارداری هورمونال خوراکی می تواند منجر به درد در سینه ها شود.
- عفونت غضروفی و دنده ها : عفونت غضروفی در افراد پیر بیشتر دیده می شود و این درد می تواند در سینه احساس درد ایجاد کند.
- تغییرات فیبروکیستیک : این تغییرات اغلب در زمان هورمون درمانی و یا بعد از یائسگی رخ می دهد که در برخی شرایط این تغییرات منجر به ایجاد درد سینه می شود.
- درد ناشی از کاشت سینه : بعضی خانم هایی که پروتز سینه انجام می دهند ممکن است احساس درد در سینه داشته باشند که در برخی موارد علت این درد ناشی از پارگی پروتز می باشد.
- ورم پستان : ورم سینه در واقع یکی از عفونت های پستان است که بیشتر در زنان شیرده دیده می شود. این عفونت دردناک بوده و از عوامل ایجاد درد پستان به شمار می آید.
- لباس زیر نامناسب : استفاده از لباس زیرهای بسیار تنگ و پلاستیکی نیز می تواند منجر به ایجاد درد در پستان ها شود.
برای درمان درد پستان ها چه راهکارهایی داریم ؟
برای جلوگیری از درد پستان و کاهش احتمال بروز آن ، می توان اقداماتی را در پیش گرفت که شامل تغییراتی در سبک زندگی ، استفاده از لباس زیر مناسب ، مدیریت استرس و نظارت بر سلامت عمومی می شود. در ادامه به توضیح این اقدامات می پردازیم :
استفاده از لباس زیر مناسب
- انتخاب سوتین مناسب : سوتینی که به خوبی از پستان ها حمایت کند و فشار اضافی به بافت های پستان وارد نکند، می تواند به کاهش درد کمک کند. از سوتین های ورزشی در هنگام فعالیت های بدنی استفاده کنید.
- تغییر منظم سوتین : با توجه به تغییرات سایز و شکل پستان ها به خصوص در دوره های مختلف زندگی مانند بارداری و شیردهی ، سوتین های خود را به طور منظم تعویض کنید.
مدیریت استرس
- تکنیک های آرام‌سازی : استفاده از روش های کاهش استرس مانند یوگا ، مدیتیشن ، تمرینات تنفسی و تمرینات ورزشی منظم می تواند به کاهش درد پستان مرتبط با استرس کمک کند.
تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی
- رژیم غذایی متعادل : مصرف مواد غذایی سرشار از ویتامین E (مثل مغزها و دانه ها) ، کاهش مصرف کافئین و نمک می تواند به کاهش درد پستان کمک کند.
- هیدراتاسیون : مصرف کافی آب و مایعات به بدن کمک می کند تا بهتر عمل کند و از احتباس آب که باعث تورم و درد شده جلوگیری کند.
پرهیز از مواد محرک
- کاهش مصرف کافئین : برخی مطالعات نشان می دهند که کاهش مصرف کافئین در کم شدن درد پستان مؤثر باشد.
- پرهیز از مصرف نمک زیاد : مصرف نمک زیاد می تواند باعث احتباس آب و افزایش تورم در بافت های پستان شود.
تنظیم هورمون ها
- تغییر روش پیشگیری از بارداری : اگر از روش های هورمونی پیشگیری از بارداری استفاده می کنید و درد پستان دارید ، با پزشک مشورت کنید. تغییر روش پیشگیری از بارداری می تواند به کاهش درد کمک کند.
مراقت های بهداشتی منظم
- معاینات منظم پستان : انجام معاینات منظم پستان توسط خود فرد و مراجعه به پزشک برای معاینات دوره‌ای می تواند به تشخیص زودهنگام هر گونه مشکل و جلوگیری از درد پستان کمک کند.
- پیگیری علائم غیرعادی : در صورت مشاهده هر گونه تغییر غیرعادی مانند توده ، ترشح غیرطبیعی یا تغییر در شکل و اندازه پستان ، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
مکمل‌ها و داروها
- مصرف مکمل های ویتامینی : برخی افراد ممکن است با مصرف مکمل های ویتامین E و B6 درد پستان خود را کاهش دهند. با این حال ، قبل از مصرف هر گونه مکمل با پزشک مشورت کنید.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) : مصرف دارو های مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن می تواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
آیا درد پستان نشان از سرطان پستان دارد؟
با توجه به اینکه وجود درد در سینه ها هیچ گونه ارتباطی به سرطان پستان ندارد ، باید گفت افرادی که در سینه هایشان درد احساس می کنند بیشتر از اشخاص دیگر احتمال ابتلا به سرطان پستان را ندارند. از این رو کسانی که دچار درد در سینه هایشان هستند ، لزوما نباید نگران سرطان سینه باشند. نکته قابل توجه این است که اگر خانمی به تازگی درد در پستان خود را تجربه می کند ، نگرانی به خود راه ندهد زیرا وجود درد پستان ، تنها علائم سرطان سینه نیست و ممکن است که این ناراحتی علل دیگری داشته باشد.
یکی از رایج ترین علت های درد در سینه ها چیست؟
از رایج ترین علل درد پستان ، مربوط به زمان پیش از قاعدگی است که در واقع جای نگرانی نداشته و تنها در صورت تشدید درد ، فرد باید برای آرامش خاطر خود و درمان به موقع ، به پزشک متخصص در تهران یا محل مورد سکونت مراجعه کند.
پوشیدن سوتین های غیراستاندارد
سوتین های بسیار تنگ و یا فنردار در قسمت زیر کاسه ها ، می توانند موجب بروز درد موجود در پستان ها شوند. شاید موضوع آزاردهنده یودن برخی از سوتین ها ، پیش از قاعدگی ، التهاب سینه ها بوده که باعث حساسیت بیشتر می شود. به همین جهت پیشنهاد پزشکان این است که حداقل طی دوره پیش از عادت ماهانه ، سینه بندهای استاندارد استفاده شود که بیش از حد تنگ نبوده و فنرهای فلزی نداشته باشند.
آیا توده بدون درد اهمیت دارد؟
یکی از تغییرات در سینه که توجه به آن بسیار با اهمیت است ، توده بدون درد می باشد. از این رو با مشاهده هرگونه توده در سینه به متخصص مراجعه کنید تا در صورت وجود مشکل ، در مراحل اولیه کنترل شود.
