به طور کلی بیماری عفونت پستان را به دو دسته می توان تقسیم نمود ، بیماری ماستیت پستان در دوران شیردهی و ماستیت پستان در دوران غیر شیردهی. برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با علائم و نحوه پیشگیری از ابتلا به این عارضه ، خواندن این مقاله از خیریه bcpi ، بهترین موسسه پیشگیری از سرطان پستان در تهران را از دست ندهید.
پیشگیری از ایجاد بیماری عفونت پستان :
- استفاده از سوتین های مناسب
- خودداری از خوابیدن بر روی شکم
- با رعایت کردن بهداشت در دوران شیردهی و مراقبت از عدم ایجاد خراش بر روی نوک سینه ، شستشوی دست قبل از تماس با سینه ، شستشوی پستان قبل و بعد از شیردهی ، می توان از بروز بیماری عفونت پستان در دوران شیردهی پیشگیری نمود .
- در صورتی که نوک پستان ترک خورد یا خراشیده شد ، استفاده به موقع از کرم های موضعی مناسب مانند لانولین توصیه می گردد .
چنانچه درمان به موقع انجام نشود ، آبسه به وجود می آید که برای درمان تخلیه چرک با جراحی لازم است .
علائم شایع در بروز بیماری ماستیت پستان :
- قرمزی ، درد ، گرمی ، سفتی و در برخی موارد ورم از علائم بالینی شایع در بیماری عفونت پستان می باشد .
- ایجاد شدن التهاب و آبسه از علائم شایع سرطان سینه نمی باشد .
- بیماری عفونت سینه در دوران غیر شیردهی ، بیشتر در افراد سن بالا و معمولاً کسانی که مبتلا به بیماری های زمینه ای نظیر دیابت باشند و افرادی که تحت درمان با کورتون یا مبتلا به سرطان پستان باشند ، به وجود می آید .
دلایل ابتلا به بیماری عفونت پستان :
- ویروس اوریون ، از علل بروز بیماری عفونت سینه است .
- در مادران شیرده ، عفونت ناشی از وارد شدن باکتری به سینه مادر از راه گلو یا بینی نوزاد ، نیزر از این دسته عوامل است که شایع ترین آن ها ، استافیلوکوک اورنوس و استرپتوکوک بتاهمولینیک می باشد .
- خراش نوک سینه ، استفاده از سوتین های تنگ ، خوابیدن به روی شکم ، فاصله زمانی زیاد ما بین دفعات شیردهی و استفاده از شیردوش های برقی و دستی ، از دلایل بروز بیماری عفونت پستان در مادران شیرده می باشد .
چند توصیه برای مادران شیرده :
- زمانی که می خواهید به نوزادتان شیر بدهید هاله پستان را به همراه نوک پستان وارد دهان کودک کنید ، زیرا با این کار احتمال خراشیدگی نوک سینه ، کاهش می یابد .
- نوک سینه را قبل و بعد از شیردهی بشویید .
- نوک سینه و اطراف آن را در تمام مواقع خشک نگه دارید .
- هر موقع نوزادتان گرسنه بود به او شیر بدهید . این گار دو مزیت دارد : 1- شیر شما بیشتر می شود . 2- با تخلیه مرتب سینه خطر بروز عفونت کاهش می یابد .
درمان کلی بیماری عفونت پستان
- در ابتدا با انجام بررسی های لازم ، مانند کشت چرک و آزمایش خون ، سونوگرافی و ماموگرافی و نمونه برداری از سینه عامل بروز عفونت بررسی خواهد شد .
- در دوران غیر شیردهی در سینه هایی که ورم دارند از کیسه یخ 3 بار در روز و هر بار به مدت 15 تا 20 دقیقه و در مادران شیرده از کمپرس گرم استفاده نمایید .
- از سوتین هایی که سینه را بالا نگه می دارد استفاده کنید .
- در دوران شیردهی ، در صورت بروز بیماری عفونت پستان ، شیردهی را ادامه دهید تا به تخلیه کامل آن کمک کنید .
- نوک پستان را با کرم هایی که پزشک تجویز نموده است ، ماساژ بدهید .
- در صورتی که در پی عفونت در سینه آبسه ایجاد شد ، شیردهی را متوقف نمایید .
- دارو درمانی
- استفاده از آنتی بیوتیک را تا پایان دوره ادامه بدهید ، حتی اگر علائم برطرف شده باشد .
- تا زمانی که درد کاهش یافته و تب خفیف شد ، استراحت کنید .
رژیم غذایی :
- نیاز نیست تا رژیم خاصی را رعایت نمایید اما بهتر است تا مایعات بیشتری مصرف کنید .
- در صورتی که شما یا یکی از اعضای خانواده دچار علائم ماستیت شدید ، به پزشک مراجعه نمایید .
- افزایش تب بالاتر از 3/38 درجه ، از علائمی است که طی درمان بروز می کند .
- همچنین در صورتی که در یک ناحیه از سینه قرمزی ، درد و احساس درد در موقع لمس ایجاد شود ، ممکن است از علائم بروز آبسه باشد .
انواع توده سینه
- انواع توده سینه هم در بیماری های خوش خیم و هم در بیماری بدخیم سینه وجود دارد.
- توصیه می گردد در صورت لمس هر توده ای در سینه خود جهت بررسی به جراح سینه مراجعه نمایید.
- ویژگی توده های مشکوک به سرطان پستان این است زمانی که سینه ها را لمس می نماییم اگر این نشانه ها را احساس کردید مشکوک به سرطان سینه هستید و باید جهت بررسی های لازم مراجعه نمایید.
- توده سخت و دارای قوام سفت و غیر متحرک چسبیده به بافت اطراف پستان و به طور کلی هر تغییر غیر طبیعی در شکل ظاهری یا در لمس کردن پستان می تواند علامتی هشدار دهنده باشد.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند ؟
- سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان در اقوام درجه اول خود داشتن.
- اولین زایمان بعد از 30 سالگی باشد و یائسگی دیررس داشته باشید.
- بعضی از بیماری های خوشخیم پستان
- چاقی بعد از یائسگی و زیاده روی در مصرف چربی
- عدم شیردهی به نوزاد خود
- دوره بارداری زود و بلوغ زودرس داشته باشید.
- تابش اشعه به قفسه سینه
- عوامل اجتماعی اقتصادی
بیماری خوشخیم سینه در بانوان
بیماری فیبروکیستیک
بیماری فیبروکیستیک یک عارضه خوش خیم است و در اثر تغییرات طبیعی پستان ها در مقابل هورمن ها می باشد. که این تغییرات طبیعی بوده و در واقع بیماری محسوب نمی شود. به طور معمول در هر دو پستان یک یا چندین توده وجود دارد اما به طور معمول چندیدن توده هست که به این توده های غیر سرطانی فیبروکیستیک گفته می شود.
بیماری فیبروآدنوما
یکی دیگر از بیماری های خوشخیم سینه فیبروآدنوما است که در سنین 15 تا 35 سالگی به وجود می آید. این عارضه به صورت یک توده نرم و متحرک قابل لمس می باشد که درناک نیست و به طور معمول از 3 سانتی متر بزرگ تر می باشد. این عارضه غالبا خود به خود بهبود می یابد و نیازی به درمان ندارند. البته در موارد خاص نمونه برداری از این توده لازم است.
عفونت سینه در مردان
ماستیت تنها مختص زنان نمی باشد ، بلکه امکان دارد آقایان نیز به آن مبتلا شوند. در نوزادان پسر( حدودا روز دهم پس از تولد) و در دوران بلوغ مردها ، التهاب پستان مردانه نسبتاً شایع است که اغلب می تواند نوعی عفونت بوده و یا در اکثر موارد ایجاد ضربه مستقیم و یا تحریک مزمن تلقی شود.
عفونت پستانها نشانه چیست؟
بیماری عفونت پستان سبب درد شدید ، قرمزی ، تورم و ترشح چرکی از نوک پستان می شود که ممکن است توده ای دردناک در زیر پوست به وجود آورد. عفونت سینه اغلب با تب همراه بوده و در صورتی که درمان نشده و یا درمان آن به درستی انجام نشود ، می تواند به آبسه و ماستیت دچار شود. از جمله نشانه های ورم پستان در زنان ، شوک توکسیک و یا سندرم شوک سمی است که مربوط به عفونت خاص زمینه ای می باشد.
عوارض ماستیت سینه
آبسه سینه که عارضه ای جدی است از تجمع مایع چرکی ، موجب التهاب موضعی و بسیار دردناک در پستان بانوان می شود که می تواند خود به خود و در امتداد پوست از نوک سینه بیرون آید. همچنین خانم هایی که مبتلا به دیابت و یا روماتیسم هستند بیشتر در معرض ابتلا به آبسه سینه می باشند. در صورتی که به آبسه سینه مشکوک هستید ، بلافاصله به پزشک مراجعه کرده و درمان آن را آغاز کنید.
مادران شيرده طی دو مرحله از دوران شيردهي مستعد ابتلا به بیماری عفونت پستان هستند :
طي ماه اول شيردهي پس از اولين زایمان : در اين هنگام به جهت عدم تجربه و آگاهی كافي مادر، مراقبت و موراد بهداشتی از پستان و نوك آن بيشتر در معرض صدمه می باشند.
زمان گرفتن كودك از شير : طی این دوره به جهت تجمع شير در پستان ها و همچنين وجود دندان در دهان كودك ، امكان بروز بیماری عفونت پستان افزايش می يابد.
سایر بیماری های دارای علائم مشابه با بیماری عفونت پستان
ممکن است برخی بیماری های دیگر به دلیل علائم مشترکی که با ماستیت پستان و یا عفونت قارچی پستان دارند ، با این بیماری به اشتباه گرفته شوند که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره شده است :
- تبخال
- اکزما
- درماتوفیتوز
- درماتیت تماسی
- درماتیت سبورئیک
- دیابت نیز در برخی موارد می تواند موجب ایجاد عوارض پوستی شود که این عوارض ممکن است با عفونت های پوستی و یا قارچ به اشتباه گرفته شود.
تشخیص ماستیت و یا عفونت سینه در زنان
برای این منظور ابتدا پزشک معاینه بالینی انجام می دهد و در مورد نشانه و علائمی که بیمار دارد ، سوال هایی مطرح می کند. همچنین کشت شیر مادر می تواند به پزشکان در تجویز آنتی بیوتیک کمک کند به ویژه در شرایطی که بیمار به عفونت شدیدی مبتلا شده باشد. نوعی از سرطان سینه نیز که به آن سرطان سینه التهابی نیز گفته می شود ، موجب تورم و قرمز پستان ها شده که ممکن است با این بیماری به اشتباه گرفته شود. برای اطمینان بیشتر از ماستیت پستان اغلب آزمایش هایی تجویز می شود. ممکن است پزشک دستور به انجام سونوگرافی یا ماموگرافی و یا هر دو بدهد. در صورتی که بعد از تکمیل دوره مصرف آنتی بیوتیک ها ، همچنان بیمار نشانه و علائمی از بیماری عفونت پستان را داشته باشد ، در اینصورت لازم است تا بیوپسی پستان انجام شود تا پزشک اطمینان پیدا کند که فرد به سرطان سینه مبتلا نشده است.
پیشگیری از عفونت پستان
با رعایت نکاتی که در ادامه به شما گفته می شود ، می توانید از بروز عفونت پستان پیشگیری کرد و دوران شیردهی را با آرامش بیشتری سپری کرد.
- تخلیه کامل شیر : برای جلوگیری از انسداد مجاری شیر ، باید مطمئن شوید که در هر نوبت شیردهی ، شیر به طور کامل از پستان تخلیه می شود.
- تغییر وضعیت شیردهی : تغییر حالت و وضعیت شیردهی در هر نوبت می تواند به تخلیه کامل شیر کمک کند.
- ماساژ سینه ها : قبل از شیردهی ، ماساژ ملایم سینه ها می تواند به جریان یافتن شیر و تخلیه کامل آن کمک کند.
- تغذیه مناسب : تغذیه سالم و مصرف مایعات کافی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کند.
- استراحت کافی : استراحت کافی برای مادران شیرده بسیار مهم است ، زیرا استرس می تواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر منفی بگذارد. در صورتی که فردی مضطرب هستید ، پیشنهاد می شود که برای کنترل و کاهش اضطراب خود ، به جلسات مشاوره بپردازید.
- بهداشت فردی : شستن مرتب دست ها قبل و بعد از شیردهی و تمیز نگه داشتن نوک سینه ها از اهمیت بالایی برخوردار است.
- پوشیدن لباس های نخی : استفاده از لباس زیر نخی و راحت به تهویه بهتر پوست کمک می کند.
- مراجعه به پزشک : در صورت مشاهده هرگونه علائم عفونت مانند قرمزی ، تورم ، درد و تب ، باید به پزشک مراجعه کنید.
از علائم عفونت پستان می توان به مواردی مانند : تورم ، سنگینی ، تغییر در اندازه و شکل پستان و یا احساس کشیدگی پوست این احتمال وجود دارد که به عفونت پستان مبتلا شدید. پزشک به طور معمول آنتی بیوتیک تجویز می کند. اما توصیه می شود که در سریع ترین زمان ممکن ، به پزشک متخصص مراجعه نمایید. همچنین ، ادامه شیردهی و تخلیه کامل شیر می تواند به درمان عفونت کمک کند.
