اگرچه توده پستانی از علامت های سرطان است اما نه همیشه و نه هر توده ای. توده پستانی بدون درد از متداول ترین نشانه های سرطان سینه است که غالبا توسط خود بیمار از طریق لمس کردن یا در معاینات ماهیانه کشف خواهد شد. ممکن است فرد احساس نامطلوب و مبهمی در محل توده داشته باشد که توجه فرد را به خود جلب نماید. پستان غده ای است که از تعداد زیادی غدد کوچک مولد شیر ، مجاری شیری ، بافت نگهدارنده سینه و چربی تشکیل شده است. یکی از شایع ترین سرطان های زنان در کل جهان ، سرطان پستان است. سرطان سینه رشد خارج از کنترل سلول های غددی یا مجاری شیری پستان می باشد که در ادامه این مطلب از موسسه پیشگیری از سرطان پستان درباره آن بیشتر می خوانید.
ویژگی توده های مشکوک به سرطان پستان
زمانی که سینه ها را لمس می کنیم اگر این نشانه ها را احساس کردید مشکوک به سرطان سینه هستید و باید جهت بررسی های لازم مراجعه نمایید.
- توده سخت و دارای قوام و سفتی
- غیر متحرک
- چسبیده به بافت اطراف پستان
به طور کلی هر تغییر غیر طبیعی در شکل ظاهری یا در لمس پستان می تواند علامتی هشدار دهنده باشد.
علائم سرطان پستان کدام است ؟
توده سینه یا تومور پستانی دارای مشخصاتی است از قبیل :
- ترشحات خونی یا آبکی از نوک پستان
- بزرگ شدن غدد لنفاوی زیر بغل
- تغییرات پوست یا نوک سینه
- متورم شدن بازو یا دست
- تغییر اندازه پستان
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پستان هستند ؟
- داشتن سابقه فامیلی ابتلا به سرطان پستان در اقوام درجه اول
- یائسگی دیررس
- اولین زایمان بعد از 30 سالگی
- عدم شیردهی
- بارداری در سنین پایین
- چاقی بعد از یائسگی و زیاده روی در مصرف چربی
- تابش اشعه به قفسه سینه
- عوامل اجتماعی اقتصادی
- بعضی از بیماری های خوشخیم پستان
انواع توده های سینه
توده های سینه انواع مختلفی دارند ، اما برخی از آن ها شیوع بیشتری دارند که عبارتند از :
- کیست های سینه
- فیبرو آدنوم ها
- توده های ناشی از التهاب و عفونت
- بیماری فیبروکیستیک سینه
- نکروز چربی
در ادامه به اختصار به شرح و تبیین علائم و درمان کیست های سینه و فیبرو آدنوم ها ، خواهیم پرداخت.
-
کیست های سینه
منظور از کیست سینه ، کیسه هایی کوچک با جداره ای ظریف می باشد که مایعاتی داخل آن وجود دارد. متاسفانه کیست پستان در میان خانم ها بسیار شایع است و شاهد آن هستیم که در بافت پستان خود از یک یا چند کیست برخوردار هستند. در برخی موارد ، این کیست ها ممکن است هر دو پستان فرد را درگیر کنند. منشا پیدایش کیست پستان مشخص نیست ، اما طبق نظر کارشناسان اینطور تصور می شود که وضعیت هورمونی هر فرد در احتمال ابتلا به کیست پستان موثر است.
لازم به ذکر است که کیست پستان لزوما دال بر وجود اختلال در هورمون ها نمی باشد. چنانچه کیست پستان کوچک بوده و تنها با درد توام باشد ، جهت درمان آن می توان از داروهای مخصوصی که پزشک متخصص تجویز می کند استفاده نمود ، اما چنانچه کیست ها بزرگ باشند ، پزشک با استفاده از سوزن مخصوص اقدام به تخلیه آن می نماید که به صورت سرپایی انجام می شود. معمولا کیست پستان در اکثر موارد با اقدامات فوق الذکر قابل درمان می باشد و در معدود مواردی به عنوان مثال در صورتی که کیست پستان حاوی خون باشد یا در مجاورت آن توده ای مشهود باشد نیاز به جراحی ضرورت می یابد.
-
فیبرو آدنوم ها
این نوع از توده های سینه جزو شایع ترین تومورهای سینه می باشند که خوش خیم بوده و عمدتا در خانم های بین 20 الی 35 ساله ، بیشتر مشهود است. البته در دختران نوجوان هم امکان ابتلا به این نوع از توده سینه وجود دارد. توجه داشته باشید که فیبروآدنوم ها ممکن است در هر دو سینه بروز نموده و حتی تعداد آن ها به بیش از چند عدد در هر سینه برسد. در ارتباط با درمان فیبروآدنوم ها باید گفت که چنانچه پزشک احتمال وجود آن را تایید کرده باشد ، لزومی به انجام جراحی وجود ندارد ، اما در صورتی که توده بیش از حد بزرگ شده باشد یا این که اندازه آن در حال افزایش باشد ممکن است پزشک نیاز به خارج کردن آن ترجیح داده و اقدام به جراحی نماید. این جراحی ، نوعی عمل ایمن و ساده می باشد که به لحاظ شکل ظاهری نیز خللی در فرم سینه ها ایجاد نمی کند ؛ چرا که جهت انجام آن ، تنها نیاز به ایجاد یک برش بسیار ظریف وجود دارد که آن هم با بخیه های قابل جذب ، سریعا ترمیم شده و بهبود می یابد.
سایر توده ها به شرح زیر است:
- توده های فیبروکیستیک : این توده ها اغلب درد بسیاری در بیمار ایجاد می کنند. در برخی از بانوان که به دوران یائسگی خود نزدیک می شوند کیست هایی همچون حباب‌های مملو از آب در سینه آن ها تشکیل می شود که در واقع خطرناک نبوده و به درمان دارویی و جراحی نیازی ندارند. اما در صورتی که این عارضه با درد همراه بود تنها برای تسکین درد از دارو استفاده می شود.
- توده های عفونی و التهابی : عفونت های پستان اغلب در مادران شیرده اتفاق می افتد. برای درمان این توده های عفونی ابتدا می بایست از دارو استفاده کرد. در صورت مراجعه نکردن به پزشک و بی توجه بودن به این توده ها ، به آبسه تبدیل می شوند که در این شرایط حتما باید جراحی شوند.
- نکروز چربی : این توده ها اغلب بر اثر ضربه و در سینه های بزرگ ایجاد می شوند که به درمان نیازی ندارند و اغلب خود به خود رفع می شوند.
توده های بینابینی چه توده هایی هستند ؟
توده های بینابینی پستان به طور کلی خوش خیم هستند، اما این نکته را نباید نادیده گرفت که امکان بدخیم شدن آن ها به مرور زمان وجود دارد. این توده ها معمولاً دارای نرخ تقسیم سلولی بالاتری نسبت به بافت طبیعی هستند و در برخی موارد ، این تقسیم سلولی از کنترل طبیعی خارج می شود. به طور کلی ، وقتی تقسیم سلولی خارج از روند طبیعی خود عمل کند ، به مرور زمان می تواند منجر به ایجاد توده های سرطانی شود. توده هایی که توانایی رشد غیر طبیعی دارند ، ممکن است به سایر نقاط بدن نیز گسترش پیدا کنند.
توده های بینابینی در برخی موارد جدی و نیازمند پیگیری دقیق هستند ، اما در بسیاری از موارد نیز با یک جراحی ساده قابل درمان می باشند. نکته مهم این است که نباید نسبت به آن ها بی تفاوت بود. زیرا در صورت بی توجهی ، برخی از این توده ها می توانند به سرطان تبدیل شوند. بنابراین ، پیگیری منظم و مراجعه به پزشک متخصص برای بررسی دقیق و تصمیم گیری درباره نوع درمان ، اهمیت بسیار زیادی دارد.
چه زمانی توده های خوش خیم پستان نیاز به جراحی دارند ؟
در برخی موارد ، توده های خوش خیم پستان نیاز به خارج شدن دارند ، به ویژه زمانی که شواهدی از تغییرات پیش سرطانی در آن ها مشاهده شود. به عبارت دیگر ، اگر در بررسی های بالینی یا پاتولوژیک ، تغییراتی در بافت توده مشاهده شود که نشان دهنده احتمال بدخیم شدن در آینده وجود داشته باشد ، پزشک ممکن است تصمیم به جراحی و خارج کردن توده بگیرد. از جمله این تغییرات می توان به ضایعات آتیپیک یا فیبرو آدنوماهای پر سلولی اشاره کرد. به ویژه در خانم هایی که بیش از ۴۰ سال سن دارند. در این شرایط ، برای پیشگیری از خطرات احتمالی و با هدف اطمینان از سلامت فرد ، جراحی به عنوان یک اقدام درمانی توصیه می شود.
اهمیت غربالگری در تشخیص زود هنگام بیماری های پستان
غربالگری یکی از ارکان کلیدی و بسیار مؤثر در تشخیص به موقع بیماری های پستان به شمار می رود. این فرآیند ، یکی از معدود روش هایی است که از طریق آن می توان بیماری های پستان را در مراحل اولیه شناسایی کرده و از پیشرفت آن ها جلوگیری نمود. یکی از ساده ترین و در عین حال مؤثرترین روش های غربالگری ، انجام خود آزمایی ماهیانه پستان در منزل است. این روش به بانوان کمک می کند تا هرگونه توده یا تغییر غیر عادی را در مراحل ابتدایی شناسایی کنند.
در صورت مشاهده هرگونه برجستگی ، تغییر شکل ، ترشح یا هر علامت غیر معمول دیگر در پستان ، لازم است در اسرع وقت به جراح سینه مراجعه شود تا بررسی های تخصصی انجام و اقدامات لازم صورت گیرد.
توده سینه بدخیم چیست؟
معمولا 80 درصد کیست های سینه خوش خیم می باشند و قابلیت جابجایی از محل قرار گیری خود به ناحیه و نقطه‌ای دیگر را ندارند. در مواردی که توده سینه بدخیم و یا تهاجمی باشد و در بافت های مجاور خود گسترش یابد ، در دو نوع متفاوت شناسایی می شود که عبارتند از:
- سرطان سینه داکتال : از جمله رایج ترین نوع سرطان های سینه می باشد که در این مواقع تومور در مجرای شیر تشکیل می شود و و در نهایت با هدف گرفتن دیواره‌ها به تمام بافت های سینه هجوم می برد.
- سرطان سینه لوبولار : این نوع توده سینه بسیار کمیاب است. سلول های سرطانی آن در غدد شیر ایجاد می شود و در نهایت به تمام بدن انتقال می یابد.
چطور می توان اطمینان یافت که توده پستان خوش خیم بوده و سرطانی نیست؟
معمولا ظاهر شدن توده‌های سرطانی پستان که درد هم ندارند ، با ماساژ و آب گرم برطرف نمی شوند. از این رو افراد با مشاهده هر مورد مشکوکی می بایست با پزشک خود مشورت نمایید تا طی انجام آزمایش های متعدد ، مورد مشکوک بررسی شود؛ زیرا باید گفت که تشخیص توده خوش خیم و یا بدخیم سرطانی نیز برای پزشکان راحت نیست.
علت توده پستانی در بارداری
اتفاقات دوران بارداری سبب می شود فرد بیشتر احساس سفت شدن در ناحیه پستان ها را داشته باشد. ممکن است شخص در سه ماهه دوم یا سوم حاملگی قرار داشته و توده سینه را در این ناحیه احساس کند. این توده در اغلب موارد خوش خیم است. اولین چیزی که پس از مشاهده توده سینه به ذهن افراد می رسد ، مساله نگران کننده سرطان سینه است. به همین جهت باید بگوییم که این عارضه خطرناک طی دوره بارداری و در افراد زیر 35 سال ، بسیار کمیاب می باشد. در سه ماهه دوم یا سوم بارداری ، انسداد مجرای شیر در پستان‌ها محمتل ترین توضیح این مورد می باشد. اما با مشاهده چنین توده سینه ای حتما باید به پزشک مراجعه نمایید.
توده سینه به چه دلایلی ایجاد می شود ؟
توده هایی که در پستان ایجاد می شوند ممکن است بدخیم یا خوش خیم باشند. در بیشتر موارد این توده ها خطرناک و سرطانی نیستند و به درمان خاصی نیاز ندارند. با این وجود ممکن است زمانی که با لمس پستان ها متوجه این توده ها در بدن می شوید احساس نگرانی کرده و برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه نمایید. در بیشتر موارد خانم ها با لمس کوچکترین توده نگران و مضطرب می شوند و احساس می کنند این توده سرطانی است. در حالیکه چنین تصوری اشتباه است هر چند که خوب است به صورت مداوم سلامت پستان های خود را زیر نظر داشته باشید و برای چکاب به پزشک مراجعه نمایید. خوب است بدانید که توده پستان ، برآمدگی موضعی یا تورم در سینه ها است که با بافت پستانی اطراف آن متفاوت می باشد. عوامل مختلفی می تواند منجر به ایجاد توده ها در پستان شوند که از این موارد می توان به ضربه خوردن ، عفونت ، کیست ، فیبروآدنوم ، فیبروکیستیک و نکروز چربی اشاره کرد. این توده ها می توانند در هر دوجنس زن و یا مرد ایجاد شوند.
علت ایجاد توده در پستان ها چیست ؟
پستان خانم ها از بافت های مختلفی تشکیل شده است. غدد شیری و مجرای شیر ، دو بافت اصلی تشکیل دهنده سینه خانم ها هستند که غدد شیری ، وظیفه تولید شیر را به عهده داشته و مجرای شیر موجب می شود تا شیر به نوک سینه انتقال پیدا کند. با توجه به عملکرد ، ترکیب بافت سینه نیز متفاوت می باشد. برای مثال وضعیت پستان ها در دوران شیردهی تغییر کرده و زمانی که آن را لمس می کنید بافت متفاوتی را احساس خواهید کرد. پستان ها همچنین از بافت چربی ، پیوند فیبروزی ، عروق و اعصاب و گره های لنفاوی تشکیل شده اند. هر بخش از سینه ها نسبت به تغییرات شیمایی بدن واکنش متفاوتی نشان می دهند و این تغییرات موجب می شود تا بافت و ظاهر پستان ها نیز تغییر کرده یا موجب ایجاد توده سینه شوند.
کدام توده های سینه خطرناک و سرطانی نیستند؟
یکی از رایج ترین و کشنده ترین سرطان هایی که بانوان در معرض آن قرار دارند ، سرطان سینه می باشد. سرطان ها در واقع از یک توده شکل می گیرند. بسیاری از بانوان از وجود این توده ها در سینه خود باخبر نیستند و در زمان ماموگرافی و یا معاینات خانگی با آن ها مواجه می شوند. به همین جهت توصیه می شود که از چک کردن مکرر سینه های خود چه با دست و چه از طریق ماموگرافی اجتناب نکنید. البته نکته قابل توجه اینجاست که عموم این توده‌ها خوش خیم می باشند و تنها درصد کمی از آن ها خطر آفرین هستند. از این رو پیشنهاد می کنیم در صورتی که مشکوک به وجود توده سینه بودید می توانید با مراجعه به پزشکان متبحر در این موسسه پیشگیری از سرطان پستان ، از پیشرفت آن جلوگیری کنید.
